زمان مطالعه : 7 دقیقه

مالیات بر درآمد مشاغل

درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل های این قانون در ایران تحصیل کند پس از کسر کسور معافیت های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد مشاغل می باشد.

تبصره: درآمد شرکتهای مدنی (اعم از اختیاری و قهری) و همچنین درآمد های ناشی از فعالیت های مضاربه در صورتیکه عامل (مضارب) یا صاحب سرمایه شخص حقیقی باشد تابع مقررات این فصل می باشد.

نرم افزار حسابداری

 

مالیات بر درآمد مشاغل

 

رسیدگی و نحوه تعیین درآمد مشمول مالیات مشاغل

 

نحوه تعیین درآمد مشمول مالیات

الف – با قبولی دفاتر و یا قبولی درآمد مشمول مالیات مندرج در اظهارنامه .

(سایر درآمدها + فروش کالا و خدمات) = (استهلاک + هزینه ها) – درآمد مشمول مالیات

 

ب – از طریق علی الرأس در صورت عدم رعایت موارد زیر ، درآمد صاحبان مشاغل به صورت علی رأس تشخیص خواهد شد.

ب-۱- درصورتی که تا موعد مقرر ترازنامه و حساب سود و زیان و یا حساب درآمد و هزینه و حساب سود و زیان، حسب مورد تسلیم نشده باشد.

ب – ۲- درصورتی که مؤدی به درخواست کتبی اداره امور مالیاتی مربوط از ارائه دفاتر و یا مدارک حساب در محل کار خود خودداری نماید.

 

ب – ۳- درصورتی که دفاتر و اسناد و مدارک ابرازی برای محاسبه درآمد مشمول مالیات به نظر اداره امور مالیاتی غیرقابل رسیدگی تشخیص شود و یا به علت عدم رعایت موازین قانونی و آئین نامه مربوط مورد قبول واقع شود.

این مقاله را نیز بخوانید: رنج قیمت نرم افزارهای حضور و غیاب

تکلیف مؤدیان

صاحبان مشاغلی که مکلفند اسناد و مدارک مثبته برای تشخیص درآمد مشمول مالیات خود را نگاهداری کنند به سه گروه به شرح ذیل تقسیم می شوند:

صاحبان مشاغل موضوع بند ( الف ) ماده ۹۵ این قانون عبارتند از :

۱- دارندگان کارت بازرگانی وکلیه واردکنندگان وصادرکنندگان .

۲- صاحبان کارخـانه ها و واحـدهای تـولیدی که برای آنـها جواز تـاسیس و پروانه بهره برداری از وزارت خانه ذیربط صادر شده یا
می شود .

۳- بهره برداری معـادن

۴- صاحبان موسـسات حسابرسی ، حسابداری و دفترداری خدمات مالی وارائه دهندگان خدمـات مدیریتی ، مشـاوره ای انفورماتیک، رایانه ای اعم از سخت افزاری ونرم افزاری وطراحی سیستم .

۵- صـاحبـان مراکـز آموزشـی و پرورشـی ، آموزشگاهـهای آزاد مـدارس غیـر انتفـاعی ، دانشـگاهها و مراکز آمـوزشی عـالی .

۶- صاحبان بیمارستانها – زایشگاه ها ، آسایشگاه ها ، درمانگاه ها و خانه های سالمندان .

۷- صاحبـان متلها وهتلهای سه ستـاره و بالاتر .

۸- بنکداران ، عمده فروشها ، فروشگاههای بزرگ ، واسطه های مالی ، نمایندگان توزیع کالاهای داخلی و وارداتی وصاحبان انبـارها .

۹- نمایندگان موسسه های تـجاری و صنعتی ، اعم از داخلی و خارجی .

۱۰-صـاحبان موسـسات حـمل ونقل موتوری، زمینی، دریایی و هوایی اعم از مسافری  یـا بـاربـری .

۱۱- صاحبان موسسات مهندسـی و مهندسـی مشاور .

۱۲- صاحبان موسسات تبلیغـاتی وبازاریابی .

موارد بیشتر

مشاغل بند ب – صاحبان مشاغل موضوع بند ( ب ) ماده ۹۵ این قانون عبارتند از :

۱- صاحبان کارگاه های صنعتی .

۲- صـاحبـان مشاغـل ساختمـانی ، تـاسیـسات فنـی و صنعتـی ، نقشه کشـی نقشه برداری ، محاسبات فنی ونظارت .

۳- چاپخانه داران ، لیتوگرافها ، صحافها ، ارائه دهندگان خدمات چاپ و گرافیستها .

۴- صاحبان مراکز ارتباطات رایانه ای .

۵- وکلا ، کارشناسان ، مترجمان رسـمی دادگستری ، مشـاوران حقـوقی ، حسابداران رسـمی و اعضای سازمانهای نظام مهندسی .

۶- مـحققان ، پژوهشگران و کارشنـاسان آزاد که به تـهیه و ارائـه طرحهای تحقیقاتی اشتغـال دارند .

۷- دلالان ، حق العمل کاران وکارگزاران .

۸- صاحبان مراکز فرهنگی –  هنری ، فرهنگسراها ، کانونهای حرفه ای و انجمنهای صنفی و تخصصی .

۹- صاحبان سینمـاها ، تـماشا خانه ها و مکانهای تفـریحی و ورزشـی .

۱۰- صاحبان مشاغل فیلمبـرداری ، دوبلاژ ، مونتاژ وسایر خدمات سینمایی .

۱۱- پزشکان و دندانپزشکانی که دارای مطب هستند و دامپزشکانی که به حرفه دامپزشکی اشتغال دارند .

۱۲- صـاحبـان آزمایشگاههـا ، رادیولـوژی ها ، فیزیوتراپـی ها ، سـونوگرافیهـا ، الکتروآنسفالوگرافیها ، سیتی اسکنها ، سالنهای زیبایی ودیگر ارائه دهندگان خدمات بهداشتی طبی و غیر طبی .

۱۳- صاحبان میهمانسراها ، میهمان پذیرها ومسافرخانه ها .

۱۴- صاحبان تالارهای پذیرایی ، رستورانـها ، تهیه کنندگان غذاهای آماده، ارائه دهندگان خدمات پذیرایی و کرایه دهندگان ظرف .

۱۵- صاحبان دفـاتر اسنـاد رسـمی .

۱۶- صاحبان تعمیرگاههای مجاز و اتوسرویسها .

۱۷- صاحبان نمایشگاهها و فروشگاههای اتومبیل وبنگاه های معاملات املاک و آژانسهای کرایه اتومبیل .

۱۸- سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر .

۱۹- عاملان فروش و فروشندگان آهن آلات .

مشاغل بند ج –صاحبان مشاغلی که مشمول مقررات بندهای (الف) و (ب) فوق نیستند و مکلفند صورت خلاصه وضعیت درآمد و هزینه خود را طبق نمونه های تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی نگاهداری کنند.

 

این مقاله را نیز بخوانید: دستورالعمل اجرائی موضوع ماده ۱۶۹مکرر قانون مالیاتهای مستقیم

مشمولان مالیات بر درآمد مشاغل این ماده که در محل شغل خود دارای فعالیتهای شغلی دیگر موضوع این فصل می باشند مکلفند برای کلیه فعـالیتهای شغلی خود طبق مقررات این قانون عمـل کننـد .

 

صاحبان مشاغل مکلف اند اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیتهای شغلی هر سال خود را تا آخر تیرماه سال بعد به اداره امور مالیاتی محل شغل خود تسلیم و مالیات متعلق را به نرخ ماده ۱۳۱ پرداخت نمایند.

اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل شامل ترازنامه و حساب سود و زیان با حساب درآمد و هزینه یا خلاصه وضعیت درآمد و هزینه حسب مورد خواهد بود.

صاحبان مشاغل مکلفند ظرف مدت چهارماه از تاریخ شروع فعالیت  مراتب را کتبا به اداره امور مالیاتی محل اعلام نمایند.

 

نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی موضوع ماده ۱۳۱

تا میزان ۳۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ ۱۵%

تا میزان ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال نسبت به مازاد ۳۰٫۰۰۰٫۰۰۰۰ به نرخ ۲۰%

تا میزان ۲۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال نسبت به مازاد ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ به نرخ ۲۵%

تا میزان ۱٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال نسبت به مازاد ۲۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ به نرخ ۳۰%

نسبت به مازاد یک میلیارد ریال  به نرخ ۳۵%

 

تبصره ۲ ماده ۱۸۶

به سازمان امور مالیاتی کشور اجازه داده می شود مبلغی معادل یک در هزار درآمد مشمول مالیات قعطی شده صاحبان درآمد مشاغل را وصول و در حساب مخصوص در خزانه نگهداری نموده تا در حدود اعتبارات مصوب بودجه سالیانه به تشکل های صنفی و مجامع حرفه ای که در امر تشخیص و وصول مالیات همکاری می نمایند (مثل ممیز مالیاتی- کم کم دارم می فهمم چرا ممیزم دوست داره من زیادتر مالیات بدم!!)

معافیت مالیاتی و هزینه های قابل قبول

 

معافیت مالیاتی

درآمد سالانه مشمول مالیاتی صاحبان مشاغل که اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر تسلیم کرده اند تا میزان معافیت موضوع ماده ۸۴

( ۳۳۳/۳۳۳/۸  ریال برای سال ۱۳۹۲ )  از پرداخت مالیات معاف و مازاد آن به نرخ ماده ۱۳۱ مشمول مالیات خواهد بود.

شرط تسلیم اظهارنامه برای استفاده از معافیت فوق نسبت به عملکرد سال ۱۳۸۲ به بعد جاری است.

تبصره: در مشارکت های مدنی اعم از اختیاری و قهری شرکا حداکثر از دو معافیت استفاده خواهند کرد و مبلغ معافیت به طور مساوی بین آنان تقسیم و باقی مانده سهم هر شریک جداگانه مشمول مالیات خواهد بود.

شرکایی که با هم رابطه زوجیت دارند از لحاظ استفاده از معافیت در حکم یک شریک تلقی و معافیت مقرر به زوج اعطا می گردد. در صورت فوت احدی از شرکا وراث وی به عنوان قادم مقام قانونی از معافیت های مالیاتی سهم متوفی در مشارکت به شرح فوق استفاده نموده و این معافیت به طور مساوی بین آنان تقسیم و از درآمد سهم هر کدام کسر خواهد شد.

 

این مقاله را نیز بخوانید: مزایای نرم افزار حسابداری تحت وب

هزینه های قابل قبول

طبق ماده ۱۳۷ ق.م.م هزینه درمانی پرداختی هر مؤدی بابت معالجه خود یا همسر و اولاد و پدر و مادر و برادر و خواهر تحت تکفل در یک سال مالیاتی و با رعایت شرایط مندرج در ماده ۱۳۷ قانون مالیاتهای مستقیم از درآمد مشمول مالیات مؤدی کسر می گردد.

طبق ماده  ق.م.م ۱۷۲  صد درصد وجوهی که به حساب های تعیین شده از طرف دولت به منظور بازساری یا کمک یا نظایر آن به صورت بلاعوض پرداخت می شود و همچنین وجوه پرداختی یا تخصیصی و کمک های غیر نقدی بلا عوض اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی جهت تعمیر ، تجهیز، احداث یا تکمیل مدارس، دانشگاهها، مراکز آموزش عالی و مراکز بهداشتی و درمانی یا اردوگاههای تربیتی و آسایشگاهها و مراکز بهزیستی و کتابخانه طبق ضوابطی که وزارتخانه های آموزش و پرورش، درمان و اموزش پزشکی و امور اقتصادی و دارایی تعیین می شود از درآمد مشمول مالیات عملکرد سال پرداخت منبعی که مودی انتخاب خواهد نمود قابل کسر می باشد.

مراجع حل اختلاف

در مواردی که برگ تشخیص مالیات صادر و به مودی ابلاغ می شود، چنانچه مؤدی نسبت به آن معترض باشد می تواند ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ شخصا یا بوسیله وکیل تام الاختیار خود به اداره امور مالیاتی مراجعه و با ارائه دلایل و اسناد و مدارک کتبا تقاضای رسیدگی مجدد نماید. در صورتی که دلایل و اسناد و مدارک ابزاری در تعدیل درآمد مورد توافق رئیس امور مالیاتی و مؤدی قرار گیرد درآمد مشمول مالیات تعیین شده قطعی می گردد.

هرگاه دلایل و اسناد و مدارک ابزاری در رد یا تعدیل درآمد مندرج در برگ تشخیص موثر واقع نگردد پرونده به هیأت حل اختلاف مالیاتی ارجاع خواهد گردید و رأی هیأت با اکثریت آراء قطعی و لازم الاجرا است.

مؤدی ظرف یکماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی هیأت حل اختلاف مالیاتی می تواند به استناد عدم رعایت قوانین و مقررات موضوعه یا نقص رسیدگی، با اعلام دلایل کافی به شورای عالی مالیاتی شکایت و نقص رأی و تجدید رسیدگی را درخواست کند.

 

تشویقات و جرائم مالیاتی

 

تشویقات

اشخاص حقیقی موضوع بندهای الف و ب در صورتی که سه سال متوالی ترازنامه و حساب سود و زیان و دفاتر آنان مورد قبول قرارگرفته باشد و مالیات هر سال را در سال تسلیم اظهارنامه بدون مراجعه به هیأت حل اختلاف پرداخت کرده باشند پنج درصد مالیات بعنوان جایزه خوش حسابی تعلق گرفته و همچنین جایزه پرداخت قبل از موعد به ازای هر ماه ۱% یک درصد مالیات خواهد بود.

جرائم مالیاتی

پرداخت مالیات پس از سررسید مقرر موجب تعلق جریمه ای معادل ۵/۲% مالیات به ازای هر ماه خواهد بود.

جریمه عدم تسلیم اظهارنامه مشمولین بندهای الف و ب ماده ۹۵ معادل ۴۰% مالیات بوده و مشمول بخشودگی نمی گردد و جریمه عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر ۲۰% مالیات برای هر یک از موارد مذکور خواهد بود.

جریمه عدم تسلیم اظهارنامه برای مشمولین بند ج ۱۰% مالیات خواهد بود.

چنانچه صاحبان مشاغل ظرف مدت چهارماه شروع فعالیت خود را به اداره امور مالیات اعلام ننمایند مشمول جریمه ای معادل ۱۰% مالیاتی قطعی و از کلیه تسهیلات و معافیت های مالیاتی از تاریخ شناسایی توسط اداره امور مالیاتی محروم خواهند گردید.

سازمان امور مالیاتی می تواند از خروج بدهکاران مالیاتی که بدهی قطعی شده آنها از ده میلیون ریال بیشتر است از کشور جلوگیری نماید.

 

این مقاله را نیز بخوانید: نرم افزار حقوق و دستمزد کشتارگاهی

 

مفاد قانون مالیاتهای مستقیم در مورد مالیات بر درآمد مشاغل

ماده ۹۳ : درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل های این قانون در ایران تحصیل کند پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون مشمول مالیات بردرآمد مشاغل می باشد .

ماده ۹۴ : درآمد مشمول مالیات مودیان موضوع این فصل عبارت است از کل فروش کالا و خدمات به اضافه سایر درآمدهای آنان که مشمول مالیات فصول دیگر شناخته نشده پس از کسر هزینه ها و استهلاکات مربوط طبق مقررات فصل هزینه های قابل قبول و استهلاکات .

ماده ۹۵ : صاحبان مشاغل موضوع این فصل مکلف اند اسناد و مدارک مثبته کافی برای تشخیص درآمد مشمول مالیات خود نگاهداری کنند . صاحبان مشاغل از لحاظ تشخیص درآمد مشمول مالیات به گروه های زیر تقسیم می شوند :

الف : صاحبان مشاغلی که به موجب این قانون مکلف به ثبت فعالیت های شغلی خود در دفاتر روزنامه و کل موضوع قانون تجارت هستند و باید دفاتر و اسناد و مدارک مربوط را با رعایت اصول و موازین و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری نگاهداری کنند .

ب : صاحبان مشاغلی که بر حسب این قانون مکلف به ثبت فعالیت های شغلی خود در دفاتر درآمد و هزینه می باشند . نمونه های دفاتر مذکور توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می گردد و در دسترس قرار می گیرد .

ج : صاحبان مشاغلی که مشمول مقررات بندهای (الف) و (ب) فوق نیستند مکلف اند صورت خلاصه وضعیت درآمد و هزینه خود را طبق ضوابط و نمونه های تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور نگاهداری کنند .

تبصره ۱ – سازمان امور مالیاتی کشور در صورت تشخیص ضرورت تا پایان دی ماه هر سال فهرست مشاغل افزوده شده به بندهای (الف) و (ب) ماده (۹۶) و مشمول از آغاز سال بعد را تهیه و از طریق تشکل های صنفی و درج آگهی در روزنامه رسمی و یکی از روزنامه های کثیرالانتشار به مودیان اعلام می دارد .

تبصره ۲ – آیین نامه مربوط به روش های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورت های مالی نهایی براساس نوع فعالیت و همچنین رعایت اصول و موازین و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری توسط سازمان امور مالیاتی کشور با کسب نظر از جامعه حسابداران رسمی تهیه و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید .

تکالیف مودیان

صاحبان مشاغل مکلفند اظهارنامه مالیاتی عملکرد سال ۸۱ مربوط به فعالیتهای شغلی خود را در یک سال مالیاتی برای هر واحد شغلی یا برای هر محل جداگانه طبق نمونه ای که بوسیله سازمان امـور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد، تنظیم و تا آخر تیـر مـاه سـال بعد به اداره امور مـالیاتی مـحل شغل خود تسلیم و مـالیات متعلق را به نرخ مذکور در ماده۱۳۱ این قـانون پرداخت نـمایند .

شرط تسلیم اظهارنامه برای استفـاده از معافیت فـوق نسبت به عملکرد سال ۱۳۸۲به بعد جـاری است .

رسیدگی به دفـاتر و اسنـاد و مدارک مودیانی که  مکلف به نگهداری دفتر هستند با توجه به ماده ۹۷ ق . م . م و مقررات مربوطه خواهد بود .

تبصره ۲ ماده ۲۲۶:  به مودیان مالیاتی اجازه داده می شود در صورتیکه به نحوی از انحاء در اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان تسلیمی از نظر محاسبه اشتباهی شده باشد با ارائه مدارک لازم ظرف یک ماه از تاریخ انقضاء مهلت تسلیم اظهارنامه  نسبت به رفع اشتباه اقدام و اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان اصلاحی را حسب مورد تسلیم نماید و در هر حال تاریخ  تسلیم اظهارنامه مودی،  تاریخ تسلیم اظهارنامه اول می باشد.

 

تنظیم اظهارنامه مالیاتی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *